Introductie loopbaanankers

(gemiddelde leertijd: ongeveer 15 minuten)

In de vorige hoofdstukken maakte je al een eerste aanzet om te bepalen welke voorwaarden (must haves en nice to haves) belangrijk zijn voor je toekomstige job.

Het is niet altijd gemakkelijk om meteen een job te vinden waarvoor je ’s morgens uit bed wil komen. Onderzoek heeft aangetoond dat wanneer je een job doet die aansluit bij je persoonlijke waarden, de kans veel groter is dat je gelukkig zal zijn in deze job. Je waarden zijn immers een heel belangrijke drijfveer bij de keuzes die je maakt in je leven.

Belang van waarden in je loopbaan

Persoonlijke waarden kunnen beschreven worden als de belangrijkste criteria waarmee je de realiteit beoordeelt. Het zijn fundamentele opvattingen die je gedrag sturen en bepalen in welke situaties jij je comfortabel voelt. Ze geven een antwoord op de vraag: “Wat vind ik belangrijk in mijn leven en mijn werk?”.

Bv. Een natuuractivist zal duurzaamheid belangrijk vinden, anderen ook afmeten aan dit criterium en zich niet comfortabel voelen in een organisatie die wegwerpmateriaal ontwikkelt.

Aan de hand van waarden kan je prioriteiten stellen, waardoor het gemakkelijker wordt om keuzes te maken. Hoe belangrijk vind jij financiële zekerheid in een job? Is dit voor jou een prioriteit of komt dit als tweede in de rij na je behoefte aan creativiteit en innovatie?

In deze les willen we de loopbaanankers van E. Schein introduceren.

Op basis van zijn onderzoek, ontwikkelde Edgar Schein eind jaren ’70 een theorie die stelt dat mensen gedurende hun eerste jaren werkervaring een zelfbeeld rond werk ontwikkelen. Hij stelt dat je door werk inzicht verkrijgt in je vaardigheden en talenten, je drijfveren en waarden. Deze inzichten doe je bijvoorbeeld op door het ontvangen van feedback, het spreken met anderen over je werkervaringen en ambities, of door het maken van een test. Al doende krijg je steeds meer inzicht en ga je in je loopbaan keuzes maken voor wat je echt belangrijk vindt. Je ontwikkelt een gevoel voor wat wel en niet bij je past. Schein merkte in zijn onderzoek dat werknemers gedurende hun eerste werkervaringen een aantal patronen in het zelfbeeld ontwikkelden, en dat dit zelfbeeld vervolgens vrij stabiel bleef doorheen de verdere carrière. Die inzichten vatte hij samen in een 8-tal loopbaanankers. Deze staan gekend als de Loopbaanankers van E. Schein (meer daarover in de volgende les).

Het loopbaananker is dat element in je zelfbeeld dat je niet wilt opgeven, ook niet wanneer je voor een lastige keuze staat. Je kan het een belangrijke waarde of een drijfveer noemen. Je kan dit als een fundamenteel anker voor jezelf beschouwen, en daarom dus ook als een belangrijke non-negotiable voor je werkleven.

Het is mogelijk dat je tijdelijk genoodzaakt bent om te kiezen voor iets dat niet (volledig) in overeenstemming is met je loopbaanankers. Zit je zonder werk, en heb je dringend geld nodig, dan zal je soms andere keuzes moeten maken. Ook gezondheidsredenen kunnen ervoor zorgen dat je andere carrière-stappen zet dan wat je gevoel zegt.

Dit zijn realistische factoren waar je ongetwijfeld rekening mee moet houden, maar toch komen mensen op één of andere manier vaak terug bij hun loopbaananker uit. Ook binnen deze beperkingen kan je tot op bepaalde hoogte nog rekening houden met jouw loopbaananker. Hoe dat kan, zal later aan bod komen.

Allereerst zullen we bekijken welke van de acht loopbaanankers typerend zijn voor jou.